โครงการอบรมพัฒนาจิต ณ ศูนย์พัฒนาจิตเฉลิมพระเกียรติ วัดวะภูแก้ว

ความเป็นมา
                โครงการอบรมพัฒนาจิตเยาวชน ซึ่งจัดขึ้นที่ วัดวะภูแก้ว ต.มะเกลือใหม่ อ.สูงเนิน จ.นครราชสีมา เป็นโครงการที่อยู่ในความอุปถัมภ์ของหลวงพ่อพุธ ฐานิโย ได้เริ่มขึ้นครั้งแรกเมื่อปี 2533 โดยทางโรงเรียนเป็นผู้ดำริ และขอให้ผู้รับผิดชอบการอบรม (ดร.ดาราวรรณ เด่นอุดม) ช่วยจัดอบรมให้ที่ วัดวะภูแก้ว 
                การอบรมในช่วง 2 ปีแรก จัดเพียงปีละ 2 – 3 รุ่น และเพิ่มขึ้นเป็นลำดับ เป็นปีละ 10 – 20 – 30 รุ่น จนถึงปัจจุบันเฉลี่ยปีละ 40 รุ่น เนื่องจากได้รับผลเป็นที่น่าพอใจ กล่าวคือ นักเรียนที่ผ่านการอบรมจำนวนมาก มีผลการเรียนดีขึ้นและเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมไปในทางที่ดีขึ้นมาก

หลักการและเหตุผล
                ชีวิตมีองค์ประกอบของธาตุ 2 ส่วน คือ ร่างกายและจิตใจ โดยหลักวิทยาศาสตร์ ร่างกายจัดอยู่ในพวกสสาร ซึ่งโดยธรรมชาติ เป็นรูปธรรมที่มีความเปลี่ยนแปลงได้ มีความเสื่อมและสูญสลายไปในที่สุด ส่วนจิตใจเป็นพลังงานซึ่งมองไม่เห็นเป็นรูปร่าง แต่ก็เป็นสภาพที่มีอยู่และไม่อาจถูกทำลายได้ ชีวิตที่มีคุณภาพจะต้องมีความสมบูรณ์และแข็งแรงทั้งร่างกายและจิตใจ ซึ่งคุณภาพชีวิตดังกล่าวสามารถสร้างขึ้นได้โดยการบริหารกายและบริหารจิต 
                โดยสภาพที่เป็นอยู่ มนุษย์ส่วนใหญ่ให้ความสำคัญกับกายมากกว่าจิตหลายเท่า และมีจำนวนไม่น้อยที่ไม่ใส่ใจกับเรื่องของจิตเลย วิถีชีวิตจึงเกิดความไม่สมดุล มุ่งเน้นการบำรุงบำเรอความสุขทางกาย ทุ่มเทเงินทองเพื่อความสวยงามของร่างกายและความมั่งมีด้านวัตถุ จนก่อให้เกิดปัญหาครอบครัวและสังคมหลายด้าน ความเสื่อมโทรมด้านจิตใจคือคุณธรรมนั้นจะนับว่าอยู่ในขั้นวิกฤตก็ว่าได้ การแก้ปัญหาดังกล่าว หากยังละเลยเรื่องของ “จิต” ก็ยังเป็นการแก้ปัญหาที่ไม่ถูกจุด เพราะ “จิต” หรือ “ใจ” เป็นบ่อเกิดของความดีและความชั่วทั้งปวง ดังที่พระพุทธองค์ตรัสว่า “ธรรมทั้งหลายมีใจเป็นใหญ่ มีใจเป็นประธาน ทุกอย่างสำเร็จด้วยใจ”  การพัฒนาจิตจึงเป็นรากแก้วของการพัฒนาทุกเรื่อง ดังที่มีผู้กล่าวว่า “จะปลูกพืชต้องเตรียมดิน จะกินต้องเตรียมอาหาร จะพัฒนางานต้องพัฒนาคน การพัฒนาคน (ทรัพยากรมนุษย์) ต้องเริ่มที่การพัฒนาจิต จะพัฒนาอะไรก็ติดถ้าจิตไม่พัฒนา”  ดังนั้น งานพัฒนาจิตจึงมีความสำคัญอย่างมากที่ทุกคนควรจะนำไปใช้เป็นหลักในการพัฒนาคุณภาพชีวิตและพัฒนาสังคม
                โครงการอบรมพัฒนาจิต ณ วัดวะภูแก้ว มูลนิธิสายธารธรรม ในความอุปถัมภ์ของพระราชสังวรญาณ(พุธ ฐานิโย) และศูนย์พัฒนาจิตเฉลิมพระเกียรติวัดวะภูแก้ว เห็นความสำคัญและคุณค่าของการพัฒนาจิตเพื่อช่วยแก้ปัญหาของปัจเจกบุคคลซึ่งจะนำไปสู่การแก้ปัญหาและพัฒนาสังคม จึงได้จัดโครงการพัฒนาจิตมาอย่างต่อเนื่อง 

วัตถุประสงค์
                1. เพื่อให้ผู้รับการอบรมมีความรู้ความเข้าใจในหลักธรรมที่ใช้ในการดำเนินชีวิต เช่น ศีล สมาธิ ปัญญา ความกตัญญู อิทธิบาท 4 ฯลฯ 
                2. เพื่อให้ผู้การรับอบรมได้ฝึกฝนภาคปฏิบัติด้วยการสมาทานศีล ปฏิบัติสมาธิภาวนาปฏิบัติหน้าที่ตามที่ได้รับมอบหมาย ฯลฯ 
                3. เพื่อให้ผู้ได้รับการอบรมมีเจตคติที่ดีต่อพระพุทธศาสนา การปฏิบัติสมาธิภาวนา และเกิดศรัทธามุ่งมั่นที่จะแก้ไขและพัฒนาตนเองให้ประพฤติปฏิบัติตนอย่างมีคุณธรรม 
                4. เพื่อให้ผู้รับการอบรมสามารถนำหลักธรรมไปใช้ในการพัฒนาคุณภาพชีวิต เช่น คุณภาพงานดีขึ้น ผลการเรียนดีขึ้น พฤติกรรมพัฒนาขึ้น สามารถลด ละเลิก อบายมุขได้  

คุณธรรมที่ต้องการปลูกฝัง
                1. ปัญญาสัมมาทิฏฐิ (มีความเห็นถูกต้องตามความเป็นจริง แยกแยะผิดชอบชั่วดีได้) 
                2. สติสัมปชัญญะ 
                3. สมาธิ 
                4. ความกตัญญูรู้คุณบิดามารดา ครูอาจารย์ และผู้มีพระคุณ 
                5. ความรับผิดชอบ 
                6 .ความมีระเบียบวินัย 
                7. ความอดทน 
                8. การตรงต่อเวลา 
                9. ความเป็นผู้รู้ประมาณในการบริโภค 
                10. ความเอื้อเฟื้อเผื่อแผ่ 
                11. รู้รักสามัคคี 

วิธีดำเนินการ
                1. ภาคทฤษฎี 
                การให้ความรู้ภาคทฤษฎีในเรื่องต่อไปนี้ 
                - ความสัมพันธ์ระหว่างสมาธิและชีวิตประจำวัน 
                - ประโยชน์ของสมาธิในการพัฒนาคุณภาพชีวิต 
                - หลักการฝึกสมาธิตามแนวพระพุทธศาสนา (สัมมาสมาธิ) 
                - หลักธรรมในพระพุทธศาสนา : ศีล 5 ความกตัญญู อิทธิบาท 4 กรรม ฯลฯ
                - พุทธประวัติและประวัติพระอรหันตสาวก 
                - คุณธรรมทั่วไป เช่น เด็กยุคใหม่ใฝ่ธรรมะ วัยรุ่นคุณธรรม เสพติดพิษมหันต์ ฯลฯ 
                2. ภาคปฏิบัติ 
                การฝึกปฏิบัติสมาธิ : ปฏิบัติวันละ 4 ครั้ง ได้แก่ 
                - ภาครับอรุณ (04.30 – 06.30 น.) : ทำวัตรเช้า เดินจงกรม นั่งสมาธิ 
                - ภาคเช้า (08.30 – 11.30 น.) : ฝึกสมาธิในการอ่าน ฟังบรรยายธรรม เดินจงกรม นั่งสมาธิ 
                - ภาคบ่าย (12.40 – 16.30 น.) : ฝึกสมาธิในการอ่าน ฟังบรรยายธรรม เดินจงกรม นั่งสมาธิ 
                - ภาคค่ำ (18.00 – 21.30 น.) : แลกเปลี่ยนประสบการณ์ ทำวัตรเย็น เดินจงกรม นั่งสมาธิ 
                3. การเชื่อมโยงประสบการณ์ภาคฝึกฝนไปสู่การปฏิบัติจริง ในช่วงสุดท้ายของการอบรม ให้ผู้รับการอบรมทำความสงบเพื่อระลึกถึงพระคุณของบิดามารดา ผู้มีพระคุณ และครู-อาจารย์ สำรวจข้อบกพร่องของตนเอง และทำสัญญาใจ ตั้งปณิธานพัฒนาและปรับปรุงตนเอง 1 – 3 ข้อ เพื่อมอบให้บิดามารดา หรือผู้ปกครองและอาจารย์ที่ปรึกษา

กลุ่มเป้าหมาย
                1. นักเรียนระดับประถมศึกษาปีที่ 4 – 6 และมัธยมศึกษาปีที่ 1 หลักสูตร 3 วัน (หลักสูตรเด็กเล็ก) 
                2. นักเรียนระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 – 6, ปวช, ปวส. และอุดมศึกษา หลักสูตร 5 วัน 

ค่าใช้จ่ายในการอบรม
                1.ค่าอาหารนักเรียน 
                   - ไม่มีการเก็บค่าอาหาร 
                 หมายเหตุ
                             1. ศูนย์ฯ ไม่จัดเก็บค่าอาหาร เนื่องจากมีผู้บริจาคทุนสนับสนุนโครงการเพื่อแบ่งเบาภาระ ของโรงเรียนและนักเรียน
                             2. สำหรับหลักสูตร 5 วัน ซึ่งปกตินักเรียนจะเดินทางมาถึงวัด ช่วงบ่าย ซึ่งทางวัดไม่ได้จัด เตรียมอาหารเที่ยงไว้ให้ แต่หากนักเรียนเดินทางมาถึงก่อนเที่ยงและต้องการให้ทางวัดจัด เตรียมอาหารเที่ยงให้ กรุณาแจ้งล่วงหน้าที่ 081 - 9991232 โดยนักเรียนต้องจ่ายเงินเพิ่ม อีก 20 บาท ครู 35 บาท
               2.ค่าอาหารครู มื้อละ 35 บาท
                                    - หลักสูตร 3 วัน 7 มื้อ เป็นเงิน 245 บาท - หลักสูตร 4 วัน 10 มื้อ เป็นเงิน 350 บาท
                                    - หลักสูตร 5 วัน 12 มื้อ เป็นเงิน 420 บาท
               3.ค่าดำเนินการ - เฉลี่ยวันละ 5,000 บาท หรือใช้การเฉลี่ยตามจำนวนนักเรียน
                                        หลักสูตร 3 วัน คนละ 50 บาท
                                        หลักสูตร 4 วัน คนละ 60 บาท
                                        หลักสูตร 5 วัน คนละ 70 บาท

               หมายเหตุ : หน่วยงานที่มีงบสนับสนุน เช่น อบจ. อบต. ฯลฯ จ่ายค่าอาหารเติมจำนวน คือ หลักสูตรเด็กเล็ก 120 บาท หลักสูตรเด็กโต 190 บาท

 Infographic vector created by freepik - www.freepik.com